انواع روشهاي تحقيق در روان شناسي اجتماعي

1- با جمع بندي تعريفهاي مختلف مي توان روان شناسي اجتماعي را علم مطالعه رفتار فرد در وضع گروهي يا مطالعه علمي تعامل و روابط متقابل انسانها تعريف كرد.

2- رفتار به هر صورت تحت تاثير گروه قرار دارد، اعم از اينكه در جمع باشيم يا در تنهايي، جامعه و گروه الگوهاي رفتاري ويژه اي را در ما نقش مي زند و همين نقش زدنهاست كه تفاوتهاي فرهنگي افراد جوامع مختلف را مشخص مي كند.

3- روان شناسي اجتماعي با جامعه شناسي از اين نظ تفاوت دارد كه جامعه شناسي به رفتار گروه مي پردازد، اما روان شناسي اجتماعي به رفتار فرد در وضع گروهي توجه دارد. روان شناسي اجتماعي از مردم شناسي به اين شكل متمايز مي شود كه مردم شناسي به فولكلور اقوام و جوامع پرداخته و بيشتر جنبه توصيفي دارد، حال آنكه روان شناسي اجتماعي بيشتر استبناطي است و به دنبال دلايل رفتارهاي فولكوريك مي گردد. تنها تمايزي كه صاحبنظران توانسته اند بين روان شناسي اجتماعي و روان شناسي عمومي قايل شوند اين بوده است كه روان شناسي اجتماعي بيشتر به جنبه هاي اجتماعي رفتار توجه دارد و روان شناسي عمومي بيشتر به جنبه هاي فردي رفتار.

4- روان شناسي اجتماعي اگرچه به عنوان علمي مستقل و تجربي، تاريخچه اي چندان طولاني ندارد، اما ريشه هاي مباحث و مسائل آن را در قرون گذشته مي توان يافت، چنانكه افلاطون و ارسطو را نخستين روان شناسان اجتماعي دانسته اند.

5- اولين آزمايش روان شناسي اجتماعي در 1897 به وسيله نور من تريپلت، روان شناس دانشگاه ايند يا ناانجام شد كه نشان داد افراد در جمع و در حال رقابت، كاركرد بهتري دارند تا به صورت انفرادي.

6- نخستين كتابهاي روان شناسي اجتماعي در 1908 به وسيله ويليام مك دوگال و ادوارد راس نوشته شد.

7- دوره 1936 تا 1945 دوره جهش روان شناسي اجتماعي خوانده شد، زيرا آزمايشها و تحقيقات گسترده اي به وسيله كساني چون مظفر شريف و كورت لوين صورت گرفت كه نقش مهمي در درك عمومي از كاربردي بودن روان شناسي اجتماعي ايفا كرد.

مبحث مطلب:

آيا لجبازي كودك شما يك اختلال است؟

با شروع فصل پاييز كم‌كم هوا خنك و خنك‌تر مي‌شود و با غروب آفتاب سرماي ملايمي بر فضا حاكم. مريم، دختر كوچولوي پنج‌ساله‌اي است كه قرار است در يكي از شامگاه‌هاي سرد پاييزي با مادرش براي خريد به خيابان برود. كشوي لباسش را باز مي‌كند و پيراهن صورتي‌اش را بيرون مي‌آورد تا بپوشد. اما مادر با او مخالفت مي‌كند و مي‌گويد: «هوا سرد است». مريم جواب مي‌دهد: «نه من سردم نمي‌شود.» پايان اين ماجرا به اصرار پرخاش و گريه مريم و عصبانيت مادر ختم مي‌شود. تقريبا در بسياري از موارد چنين مشكلاتي بين مريم و مادرش به وجود مي‌آيند و مادر مريم از لجبازي او سخت نگران و ناراحت است. اما چرا مريم لجباز است؟لجبازي در حدود سنين سه تا شش سالگي بروز مي‌كند و از ويژگي‌هاي رشدي بچه‌ها محسوب شده و اختلال نيست. «پريستينه آرزومانيان» روانشناس باليني مي‌گويد: «اين ويژگي رشدي همزمان با شكل‌گيري من در كودك به وجود مي‌آيد و به مرور زمان در سنين بعدي كمرنگ‌تر خواهد شد. كودك در اين سنين شروع به كشف خود و محيط پيرامون مي‌كند.» «عاطفه فردوسي‌پور» روانشناس تربيتي هم در اين مورد مي‌گويد: «حدود سني ۳ تا ۶ سالگي كودك را دوره پيش عملياتي مي‌نامند. توجه كودك در اين مرحله فقط به خودش است و به دليل ظرفيت‌شناختي محدود قادر نيست خودش را جاي ديگران بگذارد. در واقع لجبازي برچسبي است كه ديگران به كودك مي‌زنند و ناشي از عدم تحول شناختي اوست.» آنچه ما تحت عنوان لجبازي كودكان مي‌شناسيم عبارت است از نافرماني كودك از دستورات پدر و مادر، بي‌نظمي و... دكتر «راشل بارلي»، نويسنده كتاب «كودك لجوج شما» و «هشت مرحله براي رفتار بهتر»،‌ اظهار مي‌كند: «كودكان در اين سنين سرسختانه نسبت به آنچه مي‌خواهند اصرار مي‌كنند. اما والدين بايد بدانند كه اگرچه كودكشان سرسختي مي‌كند و موجب ناراحتي آنها مي‌شود اما او آماده تغيير عقيده نيست.» اگرچه در اين سنين مهارت‌هاي زباني و گفتاري كودك خوب است اما او هنوز منطق بزرگسالان را درك نمي‌كند. بنابراين بحث و مجادله با او بي‌فايده خواهد بود. والدين بايد از مقابله بي‌مورد با كودك خودداري كنند و فقط در مواردي كه رفتار كودك مشكلي را ايجاد مي‌كند با قاطعيت و به آرامي او را از انجام آن رفتار يا انتخاب باز دارند. آرزومانيان معتقد است: مخالفت‌هاي زياد و بي‌مورد باعث افزايش حالت مقابله و ستيزه‌جويي در كودك مي‌شود و حتي ممكن است در آينده هم به صورت عادتي كه تبديل به اختلال لجبازي شده است در فرد بروز كند.
لجبازي اگر همراه با پرخاشگري شديد باشد و در سنين بالا هم همچنان در فرد وجود داشته باشد، مي‌تواند يك اختلال محسوب شود و براي درمان آن بايد از يك روانشناس كمك گرفت. پزشك با ارزيابي اينكه فرد در چه موقعيت‌هايي لجبازي مي‌كند، دستورات لازم براي رفع اين رفتار را به والدين خواهد داد. يكي از راه‌هاي از بين بردن اين رفتار بي‌توجهي نسبت به موقعيت لجبازي است به طور مثال كودكي كه هنگام غذا خوردن لجبازي و از غذا خوردن امتناع مي‌كند با كمي بي‌توجهي مادر و عدم اصرار او در اين مورد اصلاح خواهد شد. البته هرگز نبايد نقش تشويق را فراموش كرد با تشويق‌هاي به موقع و درست مي‌توان رفتارهاي صحيح را جايگزين رفتارهاي نادرست كرد. تشويق بايد بلافاصله بعد از انجام رفتار درست و به اندازه ميزان خوبي رفتار باشد. براي يك رفتار كوچك مثلا جمع كردن اسباب‌بازي‌ها نبايد تشويق خيلي بزرگي در نظر گرفت در اين مورد مي‌توان ساعت بازي با دوستان را افزايش داد. عاطفه فردوسي‌پور، روانشناس تربيتي در مورد علل تشديد لجبازي مي‌گويد: امر و نهي‌هاي مكرر و فرمان‌هاي غير‌علمي به كودك باعث تشديد لجبازي در كودكان مي‌شود، به طور مثال اينكه هميشه و تحت همه شرايط از كودك بخواهيم هر روز سر ساعت معيني بخوابد و بيدار شود. تبعيض بين كودكان، دادن قول‌هايي كه هرگز به آنها عمل نمي‌شود، بي‌توجهي و خشونت والدين، مخالفت‌هاي مكرر با رفتارهاي كودك و استفاده نابجا از تنبيه و تشويق باعث افزايش لجبازي در كودكان خواهد شد. گاهي بر اثر عوامل ياد شده كودك دست به پرخاشگري مي‌زند، اما والدين پرخاشگري او را با لجاجت اشتباه مي‌گيرند. لجاجت پديده‌اي طبيعي‌تر از پرخاشگري است و متعلق به كودك است. او در ادامه يادآور مي‌شود: «گاهي علت پرخاشگري و لجاجت كودك در رفتار ما نهفته است، در واقع گاهي ما مقصر اصلي هستيم. در سنين بالاتر و بعد از ورود به پيش‌دبستاني و دبستان هم اولياي مدرسه و قوانين آنها در اين زمينه نقش مهمي خواهند داشت.

لجاجت و كج خلقي در كودكان

مقدمه

از دنياي بچه هاي ديروز تا عصر متنوع و پوياي امروز زماني گذشته است و بازي هاي نيز همانند جنبه هاي ديگر زندگي ، دچار تغييرات و تحولات خاصي شده اند.

بازيهاي ديروز : بازي با پر طاووس و گذاشتن آن در لابه لاي صفحات كتابها، خاك بازي و تيله بازي ديگر قديمي شده اند امروز بچه هاي خانواده هاي مرفه با كامپيوتر ، كمودور، آتاري بازي مي كنند گرچه شيوه ها و اسباب هاي بازي تغيير يافته اند. بازي همچنان ضرورت دوران كودكي است به قولي كودك بدون دوران بازي، كودك بدون دوران زندگي است .

مفاهيمي كه در بازي كودكان نهفته است بسيار فراتر از مفهوم واژه هايي چون تفريح و سرگرمي اند. بازي ممكن است آموزش دهنده مفاهيم اساسي به كودك باشد بازي ممكن است كودك را از خود محوري برهاند. زندگي اجتماعي را به او بياموزد و مفري براي فراموشي شكست ها و ناكامي هاي روزانه باشد از اين رو است كه امروزه از بازي همچون روشي درماني استفاده مي كنند . از طريق بازي كودكان مضطرب ، پرخاشگر، خجالتي، عاطفي، بيش فعال، افسرده و …. را مي شناسند و سلامت بهداشت رواني و جسمي را براي آنان تدارك مي بينند.

بازي هايي مانند آب بازي، خاك بازي، الك دولك، يه قل دو قل، لي لي بازي، خاله بازي، و …. بازي ها و ورزش هايي مانند اسكي بازي، بندبازي، طناب بازي، فوتبال بازي، و هم چنين بازي با حيوانات

بحران هويت در جواني

مقدمه :

از ويژگي هاي عصر جديد جريان شتاب آلود زندگي است، حوادث و رويدادهاي گوناگون آن چنان با سرعت پديد مي آيند كه فرصت تفكر و تامل را از آدمي سلب مي كند در نتيجه مجالي براي تفرج در دنياي درون جهان برون باقي نمي گذارد و انسان اين موجود سرگشته و درمانده نه تنها لذت تفكر را حس نمي كند بلكه انگيزه كافي براي انديشيدن در باب ضروريات زندگي در خود نمي يابد حاصل اين روند، بيگانگي او با خويشتن و جهان خارج

" بسمه تعالي "

خلاقيت و آموزش

خودباوري، رمز موفقيت جوانان

در جستجوي فضاي از دست رفته

مهر ۱۳۸۴

تا جايي كه خاطره تاريخ ياري مي‌كند، همواره بسياري از دانشمندان، هنرمندان، رجال سياسي و... گاه از خوف شقاوت و گاه به شوق سعادت، ترك ديار كرده‌اند. آنان كه از سر خوف گريخته‌اند، غالباً مورد غضب اميران بوده‌اند و از تعصب و تعذيب آنان به مأمني پناه مي‌برده‌اند تا ضمن تأمين امنيت، زمينه عرضه توانايي‌هاي آنان فراهم شود؛ اما آنان كه به شوق مي‌رفته‌اند طالب فرصت،‌ حرمت،‌ ثروت و شهرتي بيش از آن بوده‌اند كه موطن مألوف آنان مي‌توانسته دراختيار بگذارد. حاصل اين هردو يكي است،‌ اما در مقام تحليل اجتماعي، غالباً يكي را نوعي ناهنجاري و ديگري را نوعي هنجار دانسته‌اند،‌ گرچه از حيث اخلاقي هر دو قابل دفاع به نظر مي‌رسند.
اين كه كساني بازار بهتري براي عرضه متاع خود جستجو كنند، عرفي به رسميت شناخته است؛ فرقي نمي‌كند كه متاع مورد عرضه خطابه و وعظ باشد، يا علم و حكمت، يا كارداني و فن‌آوري؛ بازار بهتر لزوماً جايي نيست كه نقدينگي بيشتري پرداخت كنند. همانطور كه يك تاجر پي بازاري است كه كالاي او را به قيمت بهتري نقد كنند،‌ يك عالم هم در پي جائي است كه علم او را با فراغت، امنيت و حرمت بيشتري برابر كنند، و البته كم نيستند عالمان، هنرمندان و حتي واعظاني كه علاوه بر موارد مطروح، طالب مكنت، شهرت و محبوبيت‌اند، و هر كجا احتمال بيشتر براي دستيافت به اين مطلوبات باشد، به راحتي مي‌تواند موطن متين آنان باشد؛ و البته چنين نمي‌نمايد كه در اين زمينه اخلاق يا وجدان وطن‌خواهي چنان زورآمد باشد كه بر ميل به اموري كه شرح آن رفت غالب آيد. حال اگر حكم رفتگان در پي شوق چنين باشد، حكم گريختگان بر اثر خوف مبرهن است؛ دراينجا منع اخلاقي كمتر كارگر است. صيانت نفس و امنيت خاطر عزيزترين و غريزي‌ترين مطلوبات‌اند. خداوند در قرآن خطاب به كساني كه تعقيب و آزار كافران و ظالمان را مانع دين‌ورزي خود مي شمارند مي گويد:‌‌‌ "‌الم تكن ارض‌الله واسعه فتهاجروا". موسي [ع] ومحمد [ص] هردو زير فشار حاكمان جور از ديار خويش هجرت كردند و هرگز براي سكونت مجدد به آن بازنگشتند.

فرار از دست مغول

شيخ نجم الدين رازي در مقدمه كتاب معروف خود شرح مي‌دهد كه چگونه از بيم مغول از ري گريخته است و رحل اقامت به ملطيه كشيده است،‌ تا از فتنه مغولان جان سلامت برد و ايمني خويشتن را در فرار جستجو كند. او حتي از اشاره صادقانه به اين كه منتظر اهل و عيال خويش هم نشده است و به محض مشاهده سواد سپاه گريخته است،‌ امتناع نداشته، اذعان ميكند چه‌بسا زماني كه اين كلمات را مي‌نويسد،‌ زن و فرزندانش به دست سپاه مهاجم هتك و حيف شده و به ديار باقي شتافته باشند. "تا اين ضعيف در بلاد عراق و خراسان گاه در سفر و گاه در خضر بود از تعويقات و آفات فتنه هاي گوناگون فراغت و فرصت نمي‌يافت. چه هر روز فتنه اي به نوعي ديگر ظاهر مي‌شد كه موجب تفرقه دل و توزع خاطر بود،‌ خود گويي فتنه در آن ديار وطن دارد ... اين ضعيف قرب يك سال در ديار عراق صبر مي‌كرد ... تا از سر اطفال و عورات نبايد رفت‌، و به ترك مقر و مسكن نبايد گفت ... عاقبت چون بلا به غايت رسيد و محنت به نهايت، و كار به جان رسيد و كارد به استخوان، "الضرورات تبيح المحظورات" بربايست خواند و... متعلقان را جمله به ترك گفتن و"من نجا برأسه فقه ربح" را غنيمت شمردن، و بر سنت "الفرار مما لايطاق من سنن المرسلين" رفتن و عزيزان را به بلا سپردن ... چون اميد از وطن و مسكن مألوف منقطع شد صلاح دين و دنيا در آن ديد كه به جائي رود كه ... از آفت بدعت و هوا و تعصب پاك بود و به امن و عدل آراسته باشد." امروز كساني كه مرصاد العباد را مي خوانند چه بسا بر نويسنده آن طعنه زنند كه چرا از مقابل تجاوز خصم گريخت، و همانند همتاي خود شيخ نجم‌الدين كبري شمشير به دست نگرفت و نجنگيد و در پاسخ پيك چنگيز كه پيام آورده بود: "فرموده ام كه در خوارزم قتل عام كنند،‌ بايد كه ازآن بيرون آئي تا كشته نشوي" گفته بود: "هفتاد سال در زمان خوشي با خوارزميان مصاحب بوده‌ام در وقت ناخوشي از ايشان تخلف كردن بي‌مروتي باشد"، تا همچون او شهيد شود و عرفان را با حماسه درآميزد. شايد از منظر اخلاقي و خصوصاً در عصر وقوع حادثه، آنچه نجم‌الدين كبري كرد شايسته ستايش بود و آنچه نجم‌الدين رازي كرد شايسته نكوهش. اما اولاً، طبايع انسانها به درجات متفاوت است: بعضي صبورتر و شجاع‌تراند وبعضي كمتر؛ ثانيا،ً به شهادت تاريخ اصليت و اغلبيت از آن رازي است و نه كبري؛‌ به ياد آوريم كه قرآن در وصف قيامت مي گويد: "يوم يفر المرء من اخيه و امه و ابيه"؛ ثالثاً، اگر فرار رازي از ري نبود ما اينك از داشتن ميراثي چون مرصاد‌العباد محروم بوديم.

همين مدعا راجع به بزرگترين منظومه تعليمي شعر صوفيه و فوارترين ديوان غزل جهان،‌ متعلق به جلال الدين محمد،‌ هم صادق است. مولوي نيز از ماوراء‌النهر به روم رفت، به روايت احمد افلاكي و به اتفاق تذكره‌نويسان،‌ بهاءولد به واسطه رنجش خاطر خوارزمشاه در بلخ مجال قرار نديد و ناچار هجرت اختيار كرد و سبب آن رقابت ميان او و امام فخر رازي و وجود خطر تهديد به الحاد بود. از بلخ كه در تيررس تهاجم بود به قونيه گريخت و درآنجا در حلقه ايمني و ايماني كه يافت ملاي روم شد. آيا گمان مي‌توان زد كه اگر پدر مولوي از اين عافيت‌طلبي عالمانه - عارفانه دست مي‌كشيد و در بلخ مي‌ماند و فرزندش ضايع مي‌شد، فقدان اين دو شاهكار چه خسارتي براي فرهنگ بود؟ نه آيا به گفته خود او "قطره‌ها اندر صدف‌ها گوهراست" و نه در هر جا؟ گيرم كه اينك بقعه و بارگاه او در وراء مرزها باشد و مردان و خلفاي او كه در حيات و ممات او را چون نگيني در حلقه خود داشتند نه پارسي‌زبان بوده باشند نه ايراني‌نژاد. پس فرار مغزها بر اثر خوف مي‌تواند از تقبيح اخلاقي به دور باشد، چرا كه،‌ علاوه بر اقتضاي نفس،‌ بسا بركاتي هم از آن بر جاي ماند كه با ترك وطن ممكن يا ميسور است. اما آيا رفتن به شوق هم همين حكم را دارد؟‌

در ادبيات

از كهنه‌روز تا امروز، جستجوي زيست بهتر و لذت برتر از جمله طبيعي‌ترين و عرفي‌ترين رفتارها بوده است؛ رد پاي آن را در ادبيات، شايد بهتر از هر جاي ديگر، بتوان يافت. سعدي گويد:‌ "روستازادگان دانشمند/ به وزيري پادشا رفتند"؛ روستازاده‌اي كه دانشمند ‌شود و ديگر در ده امكاناتي را كه پرورش‌دهنده خلاقيت‌هاي او باشد يا توانايي‌هاي او را به كار گيرد و شأن او را پاس بدارد و راحت و رضايت او تأمين كند، نيابد، بنا به قاعده عام انتخاب احسن، به شهر مهاجرت ‌كند؛ يعني به جايي كه قدر بيند و بر صدر نشيند و چه بسا به وزيري پادشاه رسد كه هرگز در روستا دست ن‌دهد.

درآمدي بر تحولات   نوين اقتصاد اسلامي

تحولات نوين در اقتصاد اسلامي با توجه به نهادهاي مالي اسلام، اقتصاد هاي نوظهور اسلامي كه به دنبال تدوين ايده هاي اقتصاد اسلامي و اقتصاد هاي بازارهاي مالي هستند، در چارچوب روش هاي جديد مورد بررسي قرار مي دهد.پس از جنگ جهاني دوم و در پي استقلال ملت هاي مسلمان از قدرت هاي استعمارگر، نياز به اقتصاد اسلامي هرچه بيشتر نمايان شد. در اين برهه، كشورهاي اسلامي با چالش توسعه و خودكفايي مواجه شدند. در برخي از اين كشورها، مازاد سرمايه صادرات نفت، بايد براي كسب ميزان زيادي از ثروت صرف مي شد تا از طريق آن نهادهايي تاسيس شود كه ادعا مي شد بايد بر مبناي اصول ماليه، اقتصاد و بيداري اسلامي اداره شوند. در كل ادعا بر اين بود كه شريعت اسلامي به ركن اساسي دستورالعمل هاي اقتصاد اسلامي تبديل خواهد شد. با اين حال رشد نهادهاي مالي اسلامي دو اثر عمده بر تحولات اخير در اقتصاد اسلامي داشته است. اول اينكه نهادهاي مالي اسلام در بعضي اوقات از نظر سياسي گرايش به كاربرد احكام معين اسلامي داشتند. در حالي كه نهادهاي مذكور در محيط داخلي و خارجي كاملاً غيراسلامي فعاليت مي كردند انگيزه اين نهادها بر نياز به بسيج منابع افراد و ملل مسلمان مطابق با احكام شريعت مبتني شده بود. با اين وجود آشكار بود كه مقصد منابع بسيج شده جامعه اسلامي در نهادهاي مالي مذكور ضرورتاً اسلامي نبود. به عنوان مثال هنوز هم در ميان بعضي از اقتصاددانان اسلامي در مورد اين مساله مناقشه هست كه آيا سود افزوده تجارت كالاها سودي مشروع است يا نه؟ از سوي ديگر سرمايه گذاران در بسياري از كشورهاي اسلامي گزينه هاي مالي حامل سود را بر بديل هاي مالي تسهيم سود ترجيح مي دهند و نيز واضح است كه معاملات بهره از نظر شريعت كاملاً غيرشرعي به شمار مي آيد. دوم اينكه اقتصاددان هاي نوظهور اسلامي در راستاي تاسيس نهادهاي مالي اسلامي در پي ريزي و تدوين ايده هاي اقتصاد اسلامي، اقتصاد بازارهاي مالي را مقدم پنداشتند. در اين فضا شاهد بوديم كه رساله هاي دكترا و مقالات پژوهشي عمدتاً بر پول، بانكداري، سرمايه گذاري، پس انداز و بسيج منابع و بعضاً بر حوزه تامين مالي توسعه تمركز كردند.

كنفرانس هاي بين المللي و گرايشات پژوهشي، در همين حوزه ها باقي ماندند و امروزه كشورهاي ثروتمند اسلامي يا بنيادهايي كه از اين كشورها يا افراد ثروتمند تغذيه مي شوند، بودجه اين نوع تحقيقات را تامين مي كنند. از اين رو، به رغم تحولات مالي و تجاري دو دهه اخير اقتصاددانان و نهادهاي اسلامي به صورت تابعي از حوزه پژوهشي بسيج منابع مالي افراد و كشورهاي مسلمان درآمده اند. حوزه هايي كه اقتصاددانان مسلمان بيشترين تاكيد را برآن داشته اند عبارتند از پول، بانكداري و ماليه اسلامي، تامين اعتبار توسعه و بسيج منابع، نظريه و كاربست شريعت در ابزارهاي ثانويه روبه رشد بازار سرمايه، الگوهاي كلان سيستم هاي اقتصاد اسلامي، ارتباط پول و سرمايه گذاري، تاريخ اقتصاد اسلامي و همكاري هاي بين المللي اقتصاد اسلامي. حوزه هايي همچون اقتصاد خرد، سيستم هاي مقايسه اي و رشد كمتر مورد توجه قرار گرفتند. در تمامي اين حوزه ها، گرايش شديدي به استفاده از روش شناسي هاي كينزي يا نئوكلاسيك در بررسي اقتصاد اسلامي وجود داشته است. به عبارت ديگر اقتصاد دانان اسلامي براي پرداختن به ارزش هاي خاص اسلامي و هنجارهاي نهادي آن، همچنان از الگوهاي اقتصادي موجود پيش فرض هاي منطقي و جهان بيني هاي غربي بهره مي برند. از اين رو هيچ گونه تلاشي جهت بسط تفكر جديدي در مورد ايجاد آن چيزي كه رشته مجزاي اقتصاد اسلامي ناميده مي شود، صورت نگرفت بنابراين اقتصاد اسلامي همراه با داوري ارزشي كه وارد بحث كرد همچنان جزئي از تفكر رايج اقتصادي است. در تفكرات اخير اقتصادي- اجتماعي اسلامي به ندرت مواردي وجود دارد كه پرسش هاي عميق معرفت شناختي اقتصادي مطرح شده باشد. جامعه شناساني همچون شريعتي آثار خوبي را به نگارش درآورده اند. از سوي ديگر آثار محمدباقر صدر ماهيت توده گرايانه اي دارد و به دنبال برانگيختن انديشه ورزي اقتصاد اسلامي است. در اين رهيافت، اقتصاد اسلامي را مي توان به عنوان راهي ميانه مابين آموزه هاي اقتصاد سرمايه داري و سوسياليستي همراه با مداخله دولت در اقتصاد به شمار آورد. بعضي اقتصاددانان مسلمان نفوذ دولت در اقتصاد اسلامي را با دولت - رفاه اسلامي برابر مي دانند. - از اقتصاد اسلامي تا اقتصاد سياسي اسلام از اين رو مهم است بدانيم كه چگونه مي توان اقتصاد اسلامي را از نظر منطقي در چارچوب روش شناسي هاي موجود و نگرش هاي رايج